Okuma Süresi: 2 Dakika

Seçim Faaliyetlerinde Kişisel Verilerin Korunması Rehberi Yayımlandı

Yazar: MGC LEGAL
Seçim Faaliyetlerinde Kişisel Verilerin Korunması Rehberi Yayımlandı

24 Ocak 2024’te yayımlanan “Seçim Faaliyetlerinde Kişisel Verilerin Korunması Rehberi“nde, YSK ve siyasi partilerin veri işleme yükümlülükleri ve vatandaşların hakları detaylandırıldı.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu (Kurum) tarafından 24.01.2024 tarihinde seçime ilişkin kişisel verilerin korunmasına yönelik rehber yayımlandı. İlgili rehberin amacının, seçimler sırasında kişisel verilerin işlenmesinin kaçınılmaz olmasından dolayı işleme faaliyetlerinin Kişisel Verilerin Korunması Kanun’u (Kanun) hükümlerine uygun olması olduğu belirtildi.

Rehber kapsamında veri sorumlusu olarak Yüksek Seçim Kurulu (YSK), siyasi partiler ve bağımsız adaylar ele alındı. YSK’nın seçimler genelinde denetleme ve düzenleme görevlerinin bulunduğu ve seçim faaliyetleri kapsamında YSK tarafından işlenen kişisel veriler bakımından söz konusu istisna kapsamında olduğu ve Kanun’un aydınlatma yükümlülüğünü düzenleyen 10’uncu maddesi ve zararın giderilmesini talep etme hakkı hariç, ilgili kişinin haklarını düzenleyen 11’inci ve Veri Sorumluları Sicili’ne kayıt yükümlülüğünü düzenleyen 16’ncı maddelerinin YSK’nın seçimlerin yönetim ve denetimi kapsamındaki faaliyetleri bakımından uygulanmayacağı değerlendirildi.

Seçim bazında YSK ve ilgili kamu kurum kuruluşları tarafından işlenen veya aktarılan kişisel verilere ilişkin “kanunlarda açıkça öngörülme” kapsamına girdiğinden ilgili kişilerin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenebileceği/aktarılabileceği ifade edildi. Bu durumun yanı sıra, oy kullanamayacak durumda olanların tespiti, adayların ilan edilmesi, oy kullanamayacak seçmenlerin belirlenmesi gibi durumlar sebebiyle Kanun’un 6’ncı maddesinin (3) numaralı fıkrasında düzenlenen “sağlık ve cinsel hayat dışındaki verilerin, Kanunlarda öngörülen hallerde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenmesi mümkündür” ve Kanun’un kişisel verilerin aktarılmasını düzenleyen 8’inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında yer alan “Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.” hükmü gereği özel nitelikli verilerin de işlenebileceği ve aktarılabileceği tekraren hatırlatıldı.

YSK için öngörülen veri işleme şartlarının diğer bir deyiş ile açık rıza olmaksızın diğer şartların sağlanması ile kişisel verileri işlenmesinin, bağımsız adaylar ve siyasi partiler açısından da mümkün olduğu, siyasi partiler ile bağımsız adaylar açısından “Basın, iletişim araçları ve internette propaganda” başlıklı 55/B maddesinin (2) numaralı fıkrasında “vatandaşların, elektronik posta adreslerine gönderilecek mesajlarla, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılamayacağı ancak siyasi partilerin kendi üyelerine gönderdiği sesli, görüntülü veya yazılı mesajların her zaman serbest olduğu” hükmünün altı çizildi.

Rehberin “Veri Sorumlularının Yükümlülükleri” başlıklı bölümü altında, YSK’nın Kanun’un “İstisnalar” başlıklı 28’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında aydınlatma yükümlülüğünün uygulanmayacağı hallerde fıkranın (c) bendinde “Kişisel veri işlemenin kanunun verdiği yetkiye dayanılarak görevli ve yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca, denetleme veya düzenleme görevlerinin yürütülmesi ile disiplin soruşturma veya kovuşturması için gerekli olması…” hükmü düzenlendiğinden aydınlatma yükümlülüğünün bulunmadığı, ancak siyasi partiler ile bağımsız adayların bu yükümlülüğe tabi olduğu belirtildi.

YSK’nın aynı zamanda Kanun istisnaları kapsamında, Veri Sorumluları Sicili’ne (VERBİS) Kayıt Yükümlülüğü bulunmadığı fakat siyasi partilerin VERBİS’e kayıt yükümlülüğü ile bağlı olduğu açıklandı.

Rehberde bahsi geçen veri sorumluların “Silme, Yok Etme, Anonim Hale Getirme Yükümlülüğü” bulunduğu ifade edildi.

YSK’nın, zararın giderilmesini talep etme hakkı hariç, ilgili kişinin haklarını düzenleyen Kanun’un 11’inci maddesinde düzenlenen hükümlerden muaf olduğu değerlendirildi.

Her ne kadar YSK tarafından seçim faaliyetleri çerçevesinde işlenen kişisel veriler bakımından 11’inci madde uygulama alanı bulmayacak olsa da 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un ilgili maddelerinde düzenlenen hükümlere göre seçmen kütüğünün düzenlenmesi, güncellenmesi faaliyetleri çerçevesinde ilgili kişiler seçmen kütüklerinde yer alan bilgiler bakımından düzeltme ve güncelleme talep edebilmesinin mümkün olduğu ifade edildi.

Kaynak: KVKK.