Ana Sayfa » Haberler » Anayasa Mahkemesi » Anayasa Mahkemesi Sermaye Şirketinin Adli Yardım Talebinin Reddedilmesini Hak İhlali Olarak Değerlendirdi

Anayasa Mahkemesi Sermaye Şirketinin Adli Yardım Talebinin Reddedilmesini Hak İhlali Olarak Değerlendirdi

Anayasa Mahkemesi’nin 2020/22192 sayılı ve 17/05/2023 tarihli kararında ticaret şirketlerinin adli yardım talebinin reddedilmesini Anayasa’ya aykırı görmüştür.

Adli yardım müessesesi maddi gücü yetersiz olup; adalet hizmetlerinden faydalanmak isteyen kişilerin mahkemeye erişim imkanını güvence altına alan kamu hizmetidir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) madde 334 hükmüne göre adli yardımdan sadece gerçek kişiler, dernek ve vakıflar yararlanabilmekte olup; Anayasa Mahkemesi tarafından verilen 17.05.2023 tarih, 2020/22192 sayılı karar ile ticaret şirketlerinin de adli yardıma başvurabileceği karara bağlanmış ve adli yardımın kapsamı genişletilmiştir.   

Başvurucu, Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’nde sitede yer alan bağımsız bölümlerin hukuka ve mevzuata aykırı olarak yıktırılması sebebiyle 5.000 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

Yargılama sırasında başvurucu ıslah başvurusu için tahakkuk edecek harcı ödeme gücü olmadığını belirterek adli yardım talebinde bulunmuş, mahkemenin 21/11/2019 tarihli ara kararı ile başvurucunun adli yardım talebi reddedilmiştir.

Ret kararına karşı başvurucu tarafından itiraz edilmesi üzerine itirazı inceleyen Diyarbakır 1. İdare Mahkemesi 11/12/2019 tarihli kararıyla 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 334. maddesine göre Özel Hukuk tüzel kişilerinin adli yardımdan yararlanabileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığını belirterek başvurucunun adli yardım talebini reddetmiştir.

Anayasa Mahkemesi’nin önüne gelen uyuşmazlıkta özetle; HMK’nın 334. maddesinde adli yardım başvurusunda bulunabileceklere ilişkin getirilen sınırlamanın objektif ve makul gerekçelere dayandırılması gerektiği vurgulanarak ödeme gücü olmayan, borca batık durumda olan yani aktifleri borçlarını karşılayamayan ticari şirketlerin adli yardım kurumundan mahrum edilmesinin anayasal bir değerlendirme ile ele alınması gerektiğini ifade etmiş ve mevcut sınırlandırmanın mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğine karar vermiştir.

Ayrıca, Anayasa Mahkemesi, ihlalin kanuni düzenlemeden kaynaklanması nedeniyle kararın TBMM gönderilmesine karar vermiş olup; önümüzdeki günlerde Anayasa Mahkemesi’nin kararı doğrultusunda yasal değişiklik yapılması söz konusu olabilecektir.