Kenevir ekme suçu, 2313 Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun 23. maddesinde düzenlenmiştir. Bu kanun maddesinde kenevir ekme suçunun iki amaçla işlendiği ele alınmıştır. İlki esrar elde etmek için kenevir ekme suçudur, ikincisi ise kendi kişisel ihtiyacı için kenevir ekme suçudur.
Kenevir Ekme Suçunun İzne Tabi Olması
2313 Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun 23. maddesinin ilk fıkrasında kenevir ekiminin Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı‘nın iznine tabi olduğu belirtilmiştir. Bakanlık lif, tohum, sap ve benzeri amaçlarla kenevir ekimi yapılacak yerleri tespit eder. ilan ve üretimini kontrol eder. Uygulama esasları Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı’nca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. İzinsiz kenevir üretimi yasaktır.
Esrar Elde Etmek İçin Kenevir Ekme Suçu Nedir?
Esrar elde etmek için kenevir eken kişi dört yıldan on iki yıla kadar hapis ve beş yüz günden on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Kenevir ekiminin başkasına verilmesi, satılması, tedarik edilmesi gibi amaçlarla yapılması hallerinde gerçekleşir.
Kişisel İhtiyaç/Kullanım İçin Kenevir Ekme Nedir?
Kendi ihtiyacı için ihtiyacı olan esrarı elde etmek amacıyla kenevir eken kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ekim yapma, tohumun toprağa ekilmesinden ürünün hasadına kadarki süreçtir. Hasattan sonra keneviri elde bulundurma uyuşturucu madde bulundurma veya uyuşturucu madde ticareti suçlarını oluşturabilir.
Kenevir Ekme Suçunun Diğer Suçlarla İlişkisi Nedir?
Kenevir bitkisi, esrar elde etmek amacıyla bütünüyle ya da kısmen söküldüğü veya koparıldığı andan itibaren ise 2313 sayılı Kanun’un 23. maddesinin 5. fıkrasının 1 veya 2. cümlesindeki suçun yanında, esrarın elde edilme amacına göre TCK’nın 188. maddesindeki “uyuşturucu madde imal ve ticareti” ya da aynı Kanun’un 191/1. maddesinde tanımlı “kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma” suçları da işlenmiş olacaktır.
Bu durumda kenevir ekme suçları ile uyuşturucu madde imali, ticareti ya da bulundurma suçları birbirlerinin unsuru ya da ağırlaştırıcı nedeni olmadığından fail hakkında hem 2313 sayılı Kanun’un 23. maddesinin 5. fıkrasının 1 veya 2. cümlesi hem de TCK’nın 188 ya da 191/1. maddelerinden hüküm kurulması gerekmektedir. Ancak failin tüm kenevir bitkilerini hasat ettiği veya kurutmaya bıraktığı ahvalde, TCK’nın 188 veya 191/1. maddelerindeki suçun yanında 2313 sayılı 23. maddesinin 5. fıkrasındaki suçlardan da cezalandırılabilmesi için kenevir ekimine ilişkin somut delillerin (keneviri kökü veya hasat artığı gibi) mevcut olması gerekli olup örneğin failin evinde ele geçirilen esrarı kendi ektiği kenevir bitkilerinden elde ettiği yönündeki soyut ikrarı anılan suçtan mahkûmiyeti için tek başına yeterli değildir (Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerle İlgili Suçlar, Şener Güngör-Ali Kınacı, Yetkin Yayınları, Ankara 2001, s.903; Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Suçları, Birsen Elmas, Adalet Yayınevi, Ankara 2015, s.459-460).
Söz konusu suçların tek bir fiil ile işlenmesi halinde TCK md. 44 uyarınca fikri içtima kuralları uygulanarak en ağır cezayı gerektiren suç uyarınca cezalandırma yapılır.
Kenevir Ekme Suçunda Kişisel Kullanım Sınırı Nedir?
Yargıtay 10.CD-K.2017/317 sayılı karardan bahsedecek olursak; “Sanığın evinin bahçesinde dikili olarak ele geçirilen, dipleri sulanmış, çapalama ve seyreltme işlemleri yapılmış boyları 10-40 cm arasında değişen toplam 106 kök kenevirden, olgunlaştığında elde edilecek esrarın, kişisel kullanımı için gerekli miktardan fazla olacağı, dairemizin genel uygulamalarına göre, başka delil yoksa 20 köke kadar dikili kenevirin kişisel kullanım kapsamında değerlendirilebileceği, bu nedenle fiilinin 2313 sayılı Kanun’un suç tarihinde yürürlükte olan 23. maddesinin son fıkrasında düzenlenen ‘esrar elde etmek için kenevir ekme‘ suçunu oluşturduğu gözetilmeden, TCK’nın 191. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ve 5377 sayılı Kanun’la metinden çıkarılan ‘kendisi tarafından kullanılmak üzere uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran bitkileri yetiştirme‘ suçundan hüküm kurulması, bozma nedenidir.’’
Uyuşturucu Ticareti Suçu Nedir?
Uyuşturucu madde ticareti suçu, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi (temin etme), sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması veya ticaret amacıyla satın alınması, kabul edilmesi ile işlenen seçimlik hareketli bir suçtur (TCK md. 188/3).
Uyuşturucu madde ticaretinin konusu; eroin, kokain, morfin, bazmorfin veya bonzai gibi uyuşturucu maddeler ise, suçun daha ağır cezayı gerektiren TCK md. 188/4’teki nitelikli hali işlenmiş olur. Diğer tüm uyuşturucu maddelerin ticareti (esrar, ekstazi vs.) TCK m. 188/3’teki suçun temel şekliyle cezalandırılır.
Uyuşturucu madde ticareti suçları; uyuşturucu madde sevk ve nakletme, kabul etme ve bulundurma, satma, satışa arz etme veya satın alma, temin etmeyi kapsar.
Uyuşturucu madde sevk veya nakletme uyuşturucu maddenin başkasına verilmesi veya devredilerek faydalanılmasının sağlanması amacıyla bir yerden başka bir yere götürülmesidir.
Uyuşturucu madde kabul etme ve bulundurma suçunda ise, kabul etme bir kimsenin kendi kullanımı dışında uyuşturucu uyarıcı maddeyi zilyetliğinde bulundurmasıdır. Bulundurma kişinin kendi kullanımını kapsayabilir.
Uyuşturucu madde satma uyuşturucu maddeyi bedel karşılığı satmaktır. Satışa arz etme ise maddenin satışı için hazırlık aşamaları yapmaktır. Satın alma suçu kişinin ticari amaç için uyuşturucu madde satın almasıdır.
Uyuşturucu madde temin etme, uyuşturucu maddenin başkasına verilmesi sağlanmasıdır. Satış amacı olmadan, herhangi bir bedel almaksızın başkasına verilmesidir.
Esrar Elde Etmek İçin Kenevir Ekme Suçunun Uyuşturucu Ticareti Suçundan Farkı Nedir?
Uyuşturucu ticareti suçu; başkasına verme, satma, veya satma amacıyla bulundurma unsurlarını taşır. Her türlü uyarıcı madde satışı yasak maddeler bu hüküm kapsamındadır.
İki suç arasındaki farkı inceleyecek olursak, esrar elde etmek amacıyla kenevir elde edilmesinin sadece esrar elde edilmesi amacının failde bulunması aranmıştır. Kenevir elde etmek amacı taşıyan bu suçun yanında ticareti yapıldığına ilişkin deliller de bulunuyorsa işte o zaman Türk Ceza Kanunu’na ilişkin hüküm dikkate alınacaktır.
Örnek verecek olursak; tarlasında 500 kök kenevir ekmiş kişinin sadece tarlasında ele geçen madde dışında evinde yapılan aramada herhangi bir suç delili bulunmaması karşısında Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun’un 23. maddesinin 5. fıkrasının uygulanması gerekir. Ancak bunun yanında teknik takip ve iletişim denetlenmesi tedbirleri de uygulanabilecektir. Ekim işlemi tespit edildikten sonra elde edilen diğer deliller de değerlendirildiğinde kişiye uyuşturucu ticareti suçu isnat edilebiliyorsa yine TCK’ya göre hüküm kurulur.
Anahtar Kelimeler: Kenevir Ekme Suçu ve Cezası, İzinsiz Kenevir Ekmenin Cezası, Kenevir Ekmenin Cezası, Kenevir Ekme Suçu, Kenevir Ekme Cezası, Esrar Elde Etmek İçin Kenevir Ekme Suçu, Kenevir Ekme Suçunun Diğer Suçlarla İlişkisi, Kenevir Ekme Suçunda Kişisel Kullanım Sınırı.
